Truyện An Dương Vương và Mị Châu, Trọng Thủy – Bi kịch tình yêu và bài học giữ nước

Truyện An Dương Vương và Mị Châu, Trọng Thủy là một câu chuyện dân gian quen thuộc, gắn liền với lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc ta. Không chỉ kể lại sự mất nước Âu Lạc trong buổi đầu dựng nước, câu chuyện còn gửi gắm nhiều bài học sâu sắc về lòng tin, trách nhiệm, sự cảnh giác, cũng như việc đặt lợi ích chung lên trên tình cảm riêng.

Ba mẹ và bé hãy cùng đọc lại câu chuyện này để hiểu hơn về một giai đoạn lịch sử xa xưa, cũng như những bài học vẫn còn nguyên giá trị đến ngày nay nhé.

Tóm tắt truyện An Dương Vương và Mị Châu, Trọng Thủy

Vua An Dương Vương cho xây thành Cổ Loa nhưng cứ xây gần xong là thành lại bị sụp đổ. Nhờ thần Kim Quy hiện lên giúp đỡ, nhà vua mới xây được tòa thành kiên cố. Trước khi rời đi, thần Kim Quy tặng vua chiếc vuốt rùa làm lẫy nỏ thần. Nhờ nỏ thần, An Dương Vương nhiều lần đánh bại quân Triệu Đà xâm lược.

Không chịu bỏ cuộc, Triệu Đà dùng mưu cầu hòa, xin gả con trai là Trọng Thủy cho công chúa Mị Châu nhằm thực hiện âm mưu xâm lược. Tin tưởng con rể, vua cho Trọng Thủy ở lại Cổ Loa. Lợi dụng sự nhẹ dạ và thật thà của Mị Châu, Trọng Thủy đã lừa nàng cho xem nỏ thần rồi bí mật đánh cắp lẫy nỏ mang về cho cha.

Khi Triệu Đà đem quân sang xâm lược lần nữa, An Dương Vương vẫn chủ quan, tin rằng nỏ thần sẽ bảo vệ đất nước. Đến lúc quân giặc áp sát thành, vua mới phát hiện nỏ đã mất linh nghiệm. Không còn cách nào khác, nhà vua đưa Mị Châu bỏ chạy.

Trên đường trốn chạy, vì tin lời hẹn của Trọng Thủy, Mị Châu đã bứt lông ngỗng rải dọc đường, vô tình chỉ lối cho quân giặc đuổi theo. Khi đến đường cùng, An Dương Vương cầu cứu thần Kim Quy và được thần chỉ ra người gây họa chính là Mị Châu. Đau đớn nhưng tỉnh ngộ, vua chém chết con gái rồi theo thần Kim Quy xuống biển.

Trọng Thủy đuổi theo, thấy Mị Châu đã chết thì vô cùng ân hận. Chàng mang xác vợ về chôn ở thành Cổ Loa, ngày đêm thương nhớ rồi gieo mình xuống giếng tự vẫn. Tương truyền rằng máu của Mị Châu chảy xuống biển hóa thành ngọc trai, rửa bằng nước giếng Cổ Loa thì ngọc càng thêm sáng trong.

>>> Xem thêm: Sự tích cây vú sữa (song ngữ): Câu chuyện về tình mẫu tử ý nghĩa, xúc động

Chi tiết truyện An Dương Vương và Mị Châu, Trọng Thủy

Ngày xưa, ở nước ta có một vị vua tên là An Dương Vương. Nhà vua cho xây một tòa thành lớn, tường cao và dày, uốn lượn theo hình xoáy ốc nên gọi là thành Cổ Loa. Nhân dân dốc bao công sức xây dựng, nhưng cứ mỗi lần gần hoàn thành thì thành lại đổ sập, đất đá ngổn ngang khiến nhà vua vô cùng lo lắng.

Một hôm, khi An Dương Vương đang ngồi bên bờ sông, bỗng thấy mặt nước dậy sóng. Một con rùa vàng khổng lồ nổi lên và tự xưng là thần Kim Quy, thưa với vua:

• Ta là thần Kim Quy, được lệnh đến giúp nhà vua trừ yêu quái nơi đây. Khi yêu quái bị diệt, thành sẽ xây xong.

Quả nhiên từ đó, việc xây thành diễn ra thuận lợi. Thành Cổ Loa nhanh chóng được hoàn thành, vững vàng và kiên cố. Trước khi trở về thủy phủ, thần Kim Quy nhổ một chiếc móng chân trao cho nhà vua và dặn:

• Hãy dùng móng này làm lẫy nỏ. Chiếc nỏ ấy có phép lạ, một phát tên có thể diệt hàng nghìn quân. Thế nhưng, nhà vua phải tuyệt đối giữ bí mật, chớ để kẻ xấu biết được.

An Dương Vương mừng rỡ nhưng vì quá yêu thương con gái, nhà vua đã kể lại mọi chuyện cho công chúa Mị Châu nghe, kể cả bí mật về chiếc nỏ thần.

Bấy giờ, Triệu Đà là vua nước Nam Hải, nhiều lần đem quân sang xâm lược Âu Lạc nhưng đều thảm bại vì nỏ thần của An Dương Vương. Không thể thắng bằng sức mạnh, Triệu Đà bèn dùng mưu cầu hòa, xin gả con trai là Trọng Thủy cho công chúa Mị Châu và cho ở rể tại Cổ Loa.

Một đêm trăng sáng, Mị Châu và Trọng Thủy ngồi trò chuyện trong vườn. Trọng Thủy giả vờ tò mò hỏi:

• Vì sao nước Âu Lạc lại vững mạnh đến thế, không ai xâm phạm được?

Mị Châu thật thà đáp:

• Nhờ có thành cao và nỏ thần của cha thiếp, nên chẳng ai đánh nổi.

Nghe vậy, Trọng Thủy giả vờ ngạc nhiên, xin được xem nỏ thần. Không chút nghi ngờ, Mị Châu mang nỏ ra cho chồng xem và còn chỉ rõ chiếc lẫy do thần Kim Quy ban tặng.

Sau đó, Trọng Thủy trở về Nam Hải, thuật lại mọi chuyện cho Triệu Đà. Triệu Đà sai người làm một chiếc lẫy giả giống hệt lẫy thần. Khi quay lại Cổ Loa, nhân lúc vua và Mị Châu say rượu trong tiệc, Trọng Thủy lén đánh tráo lẫy nỏ rồi vội vã xin về nước.

Trước khi chia tay, Trọng Thủy hỏi:

• Nếu chẳng may có giặc, làm sao ta tìm được nàng?

Mị Châu buồn bã đáp:

• Thiếp sẽ rắc lông ngỗng dọc đường, chàng cứ theo đó mà tìm.

Không lâu sau, Triệu Đà đem quân sang đánh Âu Lạc. An Dương Vương vẫn chủ quan vì tin vào nỏ thần. Đến khi giặc kéo sát thành, vua mới lấy nỏ ra bắn thì phát hiện nỏ không còn linh nghiệm. Hoảng hốt, nhà vua vội đưa Mị Châu lên ngựa chạy trốn.

Khi đến núi Mộ Dạ, gần bờ biển, thần Kim Quy hiện lên và nói:

• Kẻ thù đang ngồi sau lưng nhà vua đó!

An Dương Vương tỉnh ngộ, đau đớn nhận ra sự phản bội. Nhà vua rút gươm chém chết Mị Châu rồi theo thần Kim Quy xuống biển.

Triệu Đà chiếm được thành Cổ Loa. Trọng Thủy lần theo dấu lông ngỗng tìm thấy xác vợ, ân hận khôn nguôi. Chàng chôn cất Mị Châu rồi gieo mình xuống giếng tự vẫn.

Tương truyền rằng, máu của Mị Châu chảy xuống biển hóa thành ngọc trai. Người đời sau đem ngọc ấy rửa bằng nước giếng Cổ Loa thì ngọc càng thêm sáng. Ngày nay, tại Cổ Loa vẫn còn đền thờ An Dương Vương, nhắc nhớ một câu chuyện buồn về tình yêu, lòng trung hiếu và bài học cảnh giác muôn đời.

>>> Xem thêm: Sự tích cây nêu ngày Tết: Lý giải vì sao người Việt dựng tre đầu năm

Bài học nhân văn từ truyện An Dương Vương và Mị Châu, Trọng Thủy

Không chỉ là một truyền thuyết lịch sử, câu chuyện An Dương Vương và Mị Châu, Trọng Thủy còn gửi gắm nhiều bài học sâu sắc cho các thế hệ sau.

1. Luôn đặt việc chung lên trên tình cảm riêng

Mị Châu vì quá tin và yêu chồng nên quên đi trách nhiệm với đất nước. Câu chuyện nhắc chúng ta rằng trong những việc quan trọng, cần biết suy nghĩ chín chắn và đặt lợi ích chung lên hàng đầu.

2. Không được chủ quan, mất cảnh giác

An Dương Vương có công dựng nước nhưng vì chủ quan, tin người không đúng chỗ nên dẫn đến mất nước. Truyện An Dương Vương và Mị Châu, Trọng Thủy để lại bài học, dù ở hoàn cảnh nào, chúng ta cũng cần cẩn trọng và có trách nhiệm với việc mình đang gánh vác.

3. Tình yêu không đi cùng sự trung thực sẽ gây đau khổ

Trọng Thủy tuy có tình cảm với Mị Châu nhưng đã để tình yêu bị chi phối bởi mưu đồ xâm lược. Điều đó dẫn đến bi kịch cho cả hai và cho cả đất nước. Câu chuyện nhắc chúng ta phải biết phân biệt đúng – sai và không để tình cảm bị lợi dụng vào việc xấu.

4. Mỗi hành động đều để lại hậu quả

Sự nhẹ dạ của Mị Châu, sự chủ quan của An Dương Vương và tham vọng của Triệu Đà đều góp phần tạo nên kết cục buồn. Câu chuyện dạy chúng ta phải suy nghĩ kỹ trước mỗi hành động của mình.

>>> Xem thêm: Sơn Tinh Thủy Tinh: Cuộc chiến thần thoại giải thích lũ lụt mỗi năm

Câu hỏi thường gặp về truyện An Dương Vương và Mị Châu, Trọng Thủy

1. Vì sao thành Cổ Loa ban đầu xây mãi không xong?

Vì có yêu quái quấy phá, cứ xây gần xong là thành lại bị sụp. Khi được thần Kim Quy giúp đỡ, nhà vua mới xây được thành Cổ Loa vững chắc.

2. Nỏ thần có sức mạnh như thế nào?

Nỏ thần rất lợi hại, chỉ cần bắn một phát là có thể đánh bại hàng nghìn quân địch, giúp vua An Dương Vương giữ yên đất nước.

3. Vì sao Mị Châu làm lộ bí mật nỏ thần?

Vì Mị Châu quá tin và yêu Trọng Thủy, không ngờ chồng mình có mưu đồ xấu nên đã vô tình để lộ bí mật quan trọng.

4. Nguyên nhân chính khiến nước Âu Lạc mất là gì?

Do vua An Dương Vương chủ quan, tin người không đúng chỗ; còn Mị Châu thì nhẹ dạ, đặt tình riêng lên trên việc nước.

4. Câu chuyện muốn nhắn nhủ bài học gì?

Câu chuyện dạy bé phải biết suy nghĩ cẩn thận, không nên quá cả tin; luôn phân biệt đúng, sai; sống có trách nhiệm và đặt lợi ích chung lên trên tình cảm cá nhân.

Truyện An Dương Vương và Mị Châu, Trọng Thủy là một câu chuyện buồn nhưng chứa đựng nhiều bài học sâu sắc. Qua đó, các em nhỏ học được cách yêu thương đúng đắn, biết suy nghĩ trước khi hành động và hiểu rằng yêu nước, nghe lời cha mẹ, đặt việc chung lên trên lợi ích riêng là những điều rất quan trọng để trở thành người tốt.

>>> Xem thêm: Truyện Cóc kiện trời: Bí mật vì sao cóc kêu là trời sắp mưa