Mách mẹ 6 cách đối phó với tình trạng khủng hoảng tuổi lên 2
Khủng hoảng tuổi lên 2 là một giai đoạn phát triển hoàn toàn bình thường của các bé. Song, điều này làm cho nhiều bậc cha mẹ lo lắng. Cùng tìm hiểu khủng hoảng tuổi lên 2 là gì và cách xử lý như thế nào để con có thể vượt qua giai đoạn này một cách vui vẻ bạn nhé!
Khủng hoảng tuổi lên 2 là gì?
Chắc hẳn nhiều ông bố, bà mẹ đã từng nghe tới cụm từ khủng hoảng tuổi lên 2. Đây là khái niệm chỉ một giai đoạn chuyển biến tâm lý của trẻ nhỏ ở thời kỳ từ 18 tháng đến 3 tuổi.
Giai đoạn này bé có sự phát triển trong nhận thức, nên mong muốn được làm mọi thứ theo cách riêng của mình mà không phải tuân theo các quy tắc do người lớn đặt ra. Một khi không đạt được những điều mình muốn, con sẽ có những biểu hiện của sự khủng hoảng. Hay nói cách khác, con có các hành vi không phù hợp, mất kiểm soát hoặc nổi cơn thịnh nộ.
>>> Đọc thêm: Vận động thô là gì và làm thế nào để phát triển kỹ năng vận động thô
Biểu hiện của trẻ khủng hoảng tuổi lên 2
Bé khủng hoảng tuổi lên 2 thường có những biểu hiện như thế nào? Các chuyên gia cho rằng các dấu hiệu khủng hoảng ở trẻ không hoàn toàn như nhau, song vẫn có một vài biểu hiện chung. Cụ thể như sau:
1. Tỏ ra khó chịu khi người lớn không hiểu ý
2 tuổi cũng chính là mốc thời gian bé tập đi, tập nói. Lúc này khả năng giao tiếp của con có sự phát triển vượt bậc. Con hiểu được các câu dài hơi, hiểu được ý nghĩa của các từ như “hư quá”, “không được làm như vậy”, “không đồng ý”… Lúc này, con có khả năng dùng ngôn ngữ để thể hiện mong muốn của bản thân, tuy nhiên không nhiều.
Chính vì lẽ đó, một khi người lớn không hiểu ý trẻ, con sẽ có những biểu hiện của sự khủng hoảng như gào khóc, bực tức… Chẳng hạn, bé muốn uống nước trong cái cốc màu đỏ rực rỡ, nhưng bố mẹ không hiểu ý đưa cho con cốc nước màu trắng. Con sẽ bật khóc và không uống ly nước đó.
2. Tức giận một cách vô cớ
Bé khủng hoảng tuổi lên 2 cũng có dấu hiệu tức giận một cách vô cơ, khiến người lớn cảm thấy bối rối.
Có thể ngay trước đó con đang chơi đùa một cách vui vẻ, hạnh phúc. Nhưng một phút sau đó, bé lại có thể la hét, tức giận, khóc lóc rất đau khổ. Điều này là do sự thay đổi trong cảm xúc của bé khi con muốn làm mọi thứ hoặc muốn đạt được thứ gì đó mà chưa đủ kỹ năng cần thiết để trao đổi với người lớn.
>>> Đọc thêm: Bảng chiều cao cân nặng của trẻ từ 0 đến 10 tuổi theo chuẩn WHO
3. Bé khủng hoảng tuổi lên 2 nói “không” nhiều hơn
Một trong những biểu hiện của khủng hoảng tuổi lên 2 là bé thường xuyên nói “không”. Đây có thể là cách phản kháng, chống đối hoặc đơn giản hơn chỉ là con muốn thu hút sự chú ý của người lớn.
Chẳng hạn như khi đưa cho bé đồ chơi yêu thích, món ăn mà bé vẫn ăn hoặc đề nghị dắt con qua đường… con liên tục từ chối, nói “không”. Điều này có thể làm cho bố mẹ cảm thấy bối rối, không biết phải xử lý như thế nào. Tuy nhiên, đôi khi từ này chỉ hàm ý bé muốn gây chú ý mà thôi.
4. Hành động chống đối: đánh, cắn, cấu, ném đồ…
Các biểu hiện chống đối như đánh, cắn, cấu xé hoặc ném đồ vật… là dấu hiệu của các cơn khủng hoảng mà trẻ lên 2 thường có.
Điều này là do khi trẻ mong muốn thực hiện điều gì đó mà người lớn không hiểu ý, hoặc trong một số tình huống bé quá tức giận – bất lực nên thể hiện bằng các hành động chống đối.
Ngoài các dấu hiệu trên, trẻ khi khủng hoảng cũng thường biếng ăn, hay khóc (khó kiểm soát cảm xúc), tranh giành lãnh thổ, thích làm mọi thứ theo cách riêng…
Khủng hoảng tuổi lên 2 kéo dài bao lâu?
Nhiều người phân vân khủng hoảng tuổi lên 2 bắt đầu khi nào và kéo dài bao lâu? Các chuyên gia cho biết hiện tượng khủng hoảng có thể bắt đầu ngay sau sinh nhật đầu tiên đến 30 tháng tuổi là kết thúc. Tuy nhiên, cũng có bé đến 3 tuổi mới có các biểu hiện khủng hoảng. Sau 3 tuổi, cơn khủng hoảng của bé thường xảy ra ít hơn.
Thời gian kéo dài khủng hoảng ở mỗi bé thường không giống nhau. Thực tế có những trẻ chỉ có các biểu hiện khủng hoảng trong một khoảng thời gian ngắn, ngược lại, có những bé lại dài hơn. Thông thường, khi trẻ hiểu rõ hơn các quy tắc và biết truyền đạt những thứ mình muốn rõ ràng thì các dấu hiệu của sự khủng hoảng sẽ giảm bớt.
>>> Đọc thêm: Bật mí 12 cách dạy con của người Nhật khiến cả thế giới ngưỡng mộ
Cách xử lý khủng hoảng tuổi lên 2
Giai đoạn khủng hoảng tuổi lên 2 là mốc phát triển tâm sinh lý bình thường của trẻ. Thế nhưng, nhiều bậc cha mẹ cảm thấy khá đau đầu về vấn đề này. Vậy, làm thế nào để cùng con vượt qua giai đoạn này một cách nhẹ nhàng?
Dưới đây là 6 cách xử lý hiệu quả:
1. Bình tĩnh, kiềm chế
Như đã nói, đây là giai đoạn phát triển quan trọng trong cuộc đời con. Vậy nên, bố mẹ cần được trang bị các kỹ năng cần thiết để đồng hành cùng con.
Học cách chấp nhận, bình tĩnh và kiên nhẫn để xử lý vấn đề chính là nguyên tắc vàng để bố mẹ đối phó với cơn khủng hoảng một cách nhẹ nhàng. Đây cũng chính là cách gián tiếp dạy cho các bé nên kiềm chế sự mè nheo, tức giận và bình tĩnh thể hiện mong muốn chứ không phải gào khóc.
2. Đánh lạc hướng
Khi bé cư xử không đúng mực, bố mẹ nên giải thích cho con hiểu. Song, thay vì đưa ra một lời giải thích dài dòng và có thể vô nghĩa với trẻ lên 2, bạn có thể chọn phương án chuyển hướng.
Bằng cách này, bố mẹ sẽ giúp con chuyển sự tập trung vào thứ khác. Bé sẽ nhanh chóng quên đi điều mà chúng đang cảm thấy khó chịu, giận dữ. Và như vậy, cơn khủng hoảng có thể kết thúc nhẹ nhàng.
3. Đưa ra các lựa chọn
Khi ở nhà, bố mẹ có thể để trẻ tự vượt qua cơn giận dữ của mình. Song, nếu ở nơi công cộng, để không làm ảnh hưởng tới người khác hoặc không gây nguy hại cho con, bố mẹ cần đưa ra các phương án cho trẻ lựa chọn.
Giữa việc bắp ép con phải tuân thủ thì có 2 hoặc 3 lựa chọn luôn dễ dàng hơn đối với trẻ đang trong giai đoạn khủng hoảng tuổi lên 2. Chẳng hạn như: Hôm nay con muốn mặc áo màu xanh hay màu vàng? Bây giờ con muốn mẹ ngủ cùng con hay bố?
>>> Đọc thêm: Top 25 trò chơi dân gian cho trẻ mầm non thú vị và bổ ích
4. Đặt trẻ vào thời gian chờ để xử lý khủng hoảng tuổi lên 2
Nếu sau khi đã áp dụng một vài phương án, nhưng con vẫn ở trong tình trạng mè nheo, khóc lóc, hãy đưa chúng vào thời gian chờ bằng cách cho con ngồi ở một vị trí yên tĩnh và đợi trẻ bình tĩnh lại.
Các chuyên gia khuyên thời gian chờ của bé 2 tuổi chỉ nên kéo dài trong 2 phút. Trong thời gian này, không trả lời bất cứ điều gì con hỏi hoặc làm. Khi bé bình tĩnh trở lại, giải thích cho con hiểu vì sao hành vi đó là sai và không được đáp ứng.
Mẹ cũng có thể đặt thời gian chờ bằng cách đếm. Đếm từ 1 đến 10 để con bình tĩnh trở lại cũng là cách nhiều người thành công.
5. Chuyển hướng khi cần thiết
Không phải lúc nào đứa trẻ lên 2 cũng hiểu chuyện và chịu nghe lời. Đặc biệt, có một số trẻ rất ương bướng. Vậy thì hãy khôn khéo chuyển hướng để chuyển sự chú ý của con.
Bạn sẽ làm gì khi đi siêu thị, con đứng trước quầy bánh kẹo và gào góc để được mua cái kẹo mút yêu thích? Là một người mẹ, bạn hiểu tác hại của bánh kẹo. Vậy nhưng, thay vì giải thích cho con hiểu ngay lúc này, hãy chuyển hướng tới các vật có thể thu hút con hơn như đồ chơi, búp bê… Con chắc chắn sẽ ngay lập tức quên đi cái kẹo, đồng nghĩa với việc không mè nheo nữa.
6. Đừng nhượng bộ
Trong một số tình huống, các chuyên gia khuyên bố mẹ không đáp ứng yêu cầu của bé. Hãy đặt giới hạn của bạn và nhất quán với điều đó. Đừng làm gì cả và đợi cho tới khi cơn giận dữ của con kết thúc. Bởi vì một số trẻ chỉ tỏ ra giận dữ hoặc chống đối để thu hút sự chú ý của người lớn. Bằng cách không phản ứng lại điều đó, con dần hiểu được rằng cách làm đó không đạt hiệu quả.
Bên cạnh các phương án trên, các chuyên gia cũng khuyên bố mẹ nên dạy trẻ cách bày tỏ ý muốn như dạy ngôn ngữ ký hiệu cho trẻ, dùng tay chỉ vào những thứ trẻ muốn…
Để đối phó với khủng hoảng tuổi lên 2, tốt hơn hết bố mẹ cần tránh bực tức, la hét. Tuyệt đối không được đánh đòn con. Hãy thường xuyên khen ngợi hành vi tích cực và phớt lờ những pha ăn vạ vô lý nếu cần.