Vitamin A cho trẻ: Các đợt uống và liều lượng mẹ cần biết

Vitamin A có vai trò cực kỳ quan trọng trong sự phát triển toàn diện của trẻ, từ việc tăng cường thị lực, hệ miễn dịch, phát triển xương đến bảo vệ sức khỏe làn da. Tuy nhiên, bổ sung vitamin A cho trẻ vào thời điểm nào và liều lượng sao cho hiệu quả? Cùng ILO tìm hiểu chi tiết về các đợt uống vitamin A cho trẻ cũng như các loại thực phẩm cần thiết trong bài viết dưới đây nhé.

Bổ sung vitamin A cho trẻ có tác dụng gì?

Vitamin A là một trong những dưỡng chất cần thiết đối với cơ thể, nhất là trẻ em. Các chuyên gia cho rằng, vitamin A có những vai trò quan trọng sau:

• Vitamin A cực kỳ quan trọng đối với thị lực: Loại vitamin này tham gia trực tiếp vào quá trình sản xuất rhodopsin (một loại protein trong tế bào cảm quang của võng mạc) hỗ trợ chức năng của võng mạc, đồng thời bảo vệ giác mạc và kết mạc khỏe mạnh. Bổ sung đủ vitamin A cho trẻ rất cần thiết để giữ ẩm cho mắt, giúp đôi mắt sáng khỏe, tinh anh và ngăn ngừa các bệnh lý liên quan đến mắt như khô mắt, đau mắt đỏ, viêm giác mạc, cận thị…

• Giúp trẻ khỏe mạnh, tăng cường sức đề kháng: Vitamin A hỗ trợ sự phát triển và hoạt động của các tế bào miễn dịch như tế bào bạch cầu và tế bào T. Do đó, bổ sung vitamin A đầy đủ tạo thành hàng rào bảo vệ cơ thể, chống lại các tác nhân gây bệnh nhiễm trùng, nhiễm khuẩn, viêm phổi, nhiễm trùng đường ruột …

• Vitamin A bảo vệ các biểu mô: bổ sung vitamin A cho trẻ đầy đủ giúp bảo vệ biểu mô giác mạc, niêm mạc khí quản, biểu mô dưới da, ruột non và các tuyến bài tiết… Nếu thiếu vitamin A, cơ thể giảm sản xuất các niêm dịch, khiến da dễ bị khô, nứt nẻ, sừng hóa. Khi các tế bào biểu mô tổn thương, hệ miễn dịch suy yếu tạo cơ hội cho vi khuẩn, virus dễ xâm nhập.

• Phát triển và duy trì sức khỏe xương khớp: Vitamin A hỗ trợ chuyển hóa hai khoáng chất quan trọng cấu thành xương là canxi và phốt pho. Bổ sung đủ vitamin A giúp cân bằng hai loại tế bào tạo xương (osteoblasts) và tế bào hủy xương (osteoclasts). Từ đó thúc đẩy sự phát triển chiều dài và độ dày của xương, giúp trẻ phát triển chiều cao tối ưu.

>>> Đọc thêm: 15 truyện cho bé 3 tuổi ý nghĩa, nên kể cho bé nghe hằng đêm

Biểu hiện thiếu hụt vitamin A cho trẻ

Thiếu hụt vitamin A ở trẻ có thể gây ra nhiều hệ lụy khác nhau, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ. Sau đây là một số biểu hiện thiếu hụt vitamin A, từ nhẹ đến nghiêm trọng mà mẹ có thể nhận biết:

• Biểu hiện ở mắt: Trẻ có thể bị quáng gà, gặp khó khăn khi nhìn trong điều kiện ánh sáng yếu hoặc vào ban đêm. Mắt thường bị khô, đỏ, dễ kích ứng hay đau rát. Tình trạng kéo dài dễ dẫn đến viêm giác mạc, loét giác mạc hoặc tổn thương mắt vĩnh viễn.

• Hệ miễn dịch suy giảm: Bé thường mắc các bệnh nhiễm khuẩn, nhiễm trùng như nhiễm trùng đường tiêu hóa, viêm phổi, đường hô hấp… Bệnh thường nặng, kéo dài và lâu hồi phục hơn bình thường.

• Biểu hiện ở da và niêm mạc khi thiếu vitamin A cho trẻ: Da bé trở nên khô ráp, dễ nứt nẻ, bong tróc… Niêm mạc miệng, họng hay bị viêm nhiễm…

• Trẻ chậm phát triển, còi cọc, nhẹ cân, thường xuyên mệt mỏi, kém tập trung.

>>> Xem thêm: Nguyên nhân trẻ em 2 tuổi bị nháy mắt liên tục và cách chữa trị

Lịch uống vitamin A cho trẻ theo khuyến cáo của Bộ Y tế

Bộ Y tế khuyến cáo lịch uống vitamin A cho trẻ 6 – 36 tháng tuổi là 2 đợt/năm. Mỗi đợt cách nhau 6 tháng. Cụ thể đợt 1 là ngày 1 – 2 tháng 6 và đợt 2 là ngày 1 – 2 tháng 12 hàng năm. Việc bổ sung vitamin A thường được thực hiện tại các trạm y tế phường/xã hoặc các điểm tiêm chủng cộng đồng. Mỗi đợt chỉ uống một liều vitamin A duy nhất, do đó ba mẹ nên theo dõi thông báo từ cơ quan y tế địa phương để đưa trẻ đi uống vitamin A đúng lịch.

Ngoài ra, trẻ dưới 6 tháng tuổi không được nuôi bằng sữa mẹ và trẻ trên 36 tháng tuổi có nguy cơ thiếu hụt vitamin A cũng nên bổ sung để phòng ngừa các bệnh về mắt.

Cách uống vitamin A cho trẻ: liều lượng bao nhiêu?

Theo khuyến cáo của Bộ Y tế, liều lượng vitamin A mỗi lần uống như sau:

• Trẻ dưới 6 tuổi (không uống sữa mẹ): Uống 50.000 IU/lần;

• Trẻ từ 6 tháng – 1 tuổi: Uống viên nang màu xanh 100.000 IU/lần;

• Trẻ từ 1 – 3 tuổi: Uống viên nang màu đỏ 200.000 IU/lần;

• Trẻ trên 3 tuổi có nguy cơ thiếu hụt vitamin A cần uống bổ sung 200.000 IU/lần.

Đối với mẹ đang cho con bú, trong vòng một tháng sau sinh, mẹ cũng cần uống 200.000 IU để phòng ngừa thiếu hụt vitamin A cho trẻ sơ sinh.

>>> Đọc thêm: 100 câu đố cho trẻ mầm non giải trí và phát triển tư duy

Các loại thực phẩm giàu vitamin A cho trẻ

Ngoài việc tuân thủ lịch uống vitamin A cho trẻ định kỳ 6 tháng một lần, ba mẹ cần lưu ý bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng thiết yếu này thông qua chế độ ăn uống hàng ngày. Bạn cần bổ sung khoảng 2 – 3 loại trái cây, rau xanh giàu vitamin A vào thực đơn mỗi ngày của con. Đồng thời trong quá trình chế biến, mẹ cần bổ sung thêm chất béo (dầu mỡ) để cơ thể con hấp thu vitamin A dễ dàng hơn.

Dưới đây là gợi ý một số thực phẩm giàu vitamin để ba mẹ dễ dàng lựa chọn, bổ sung vào chế độ ăn uống của bé.

1. Bổ sung vitamin A cho trẻ từ rau lá màu xanh đậm

Cho bé ăn các món ăn được chế biến từ rau lá có màu xanh đậm thường xuyên là cách bổ sung vitamin A hiệu quả. Theo đó, các loại rau lá có màu xanh đậm như rau ngót, cải bó xôi, cải bẹ xanh, cải xoăn, cải xoong, súp lơ xanh, mồng tơi… chứa nhiều beta-carotene. Beta-carotene sẽ được chuyển hóa thành vitamin A khi vào cơ thể, giúp bé tăng cường thị lực, hệ miễn dịch khỏe mạnh.

Ngoài ra, các loại rau xanh đậm còn chứa nhiều dưỡng chất cần thiết cho cơ thể như chất xơ, vitamin C, K, mangan… Mẹ có thể luộc, hấp, xào hoặc nấu canh rau xanh để giữ tối đa lượng dưỡng chất này. 

2. Các loại trái cây, rau củ có màu đỏ, cam, vàng

Cho bé ăn nhiều loại trái cây, rau củ có màu đỏ, cam, vàng là cách tự nhiên và tuyệt vời để cung cấp đầy đủ vitamin A cho cơ thể. Cà rốt, khoai lang, dưa hấu, cà chua, gấc, ớt chuông, đu đủ, xoài chín… là những thực phẩm giàu vitamin A giúp duy trì thị lực, hỗ trợ phát triển xương, tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể.

Trong đó, gấc chứa lượng beta-carotene cao gấp nhiều lần cà rốt, rất tốt cho mắt. Đu đủ, khoai lang không chỉ dồi dào vitamin A mà còn chứa enzyme hỗ trợ tiêu hóa. Ớt chuông, cà chua chứa nhiều vitamin A, C, lycopene chống oxy hóa, bảo vệ tế bào và tăng cường sức đề kháng. 

3. Các loại cá giàu vitamin A

Thêm cá vào chế độ ăn sẽ tăng cường vitamin A cho cơ thể, giúp bé khỏe mạnh và thông minh hơn. ILO gợi ý một số loại cá giàu vitamin A mà mẹ có thể chiến biến thành nhiều món bé thích như cháo, áp chảo, súp…

• Cá hồi: Đây là loại cá nổi tiếng giàu vitamin A và omega-3, hỗ trợ phát triển trí não và tăng cường sức khỏe mắt.

• Cá thu: Cung cấp lượng vitamin A dồi dào cùng DHA, EPA, tốt cho não bộ và tim mạch của trẻ. 

• Cá trích: Rất giàu vitamin A, canxi và protein giúp bé phát triển xương chắc khỏe. Tuy nhiên, mẹ cần lưu ý làm sạch, gỡ xương trong quá trình chế biến để đảm bảo an toàn cho con vì đây là loại cá nhỏ, nhiều xương và vảy.

Có thể thấy, việc tuân thủ liều lượng và lịch uống vitamin A cho trẻ theo khuyến cáo của Bộ Y tế rất quan trọng, đảm bảo bé luôn nhận đủ dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển toàn diện. Song song đó, một chế độ ăn uống đa dạng với những thực phẩm giàu vitamin A cũng là cách bổ sung dưỡng chất này một cách tự nhiên và hiệu quả mà mẹ không nên bỏ qua. 

>>> Xem thêm: 15 loại thực phẩm tăng chiều cao cho trẻ em